Zaaien om te oogsten
Het is altijd druk in het hoofd van blokfluitiste Lieve De Sadeleer (25 jaar). Maar zo functioneert ze het beste – door veel te doen. Ze is ook geen doorsneeblokfluitiste, maar één met een missie: de blokfluit op de kaart zetten als een veelzijdig instrument. Zelfs als kind was ze al overtuigd van de blokfluit. Als tweede jongste van vijf kinderen ging ze ook gewoon elke week mee naar Harmonie De Gilde, in Asse. Daar sloot ze achteraan aan, bij de slagwerkers, tot de dag aanbrak waarop ze eindelijk mocht plaatsnemen met haar blokfluit tussen de hobo’s en dwarsfluiten.
De Sadeleer uitsluitend portretteren als blokfluitiste zou afbreuk doen aan haar veelzijdigheid. Met muziek is ze veruit het meeste bezig, maar ze vindt het niet per se fijn om maar op één of twee projecten tegelijkertijd te focussen. “Ik ben dit jaar een naaicursus gestart en volg ook een opleiding om een van de jongerengidsen te worden van het eetbare park.” Dat laatste is een initiatief van Parckfarm T&T vzw, die een ecologische mindset en dito gedrag in steden wil promoten op en rond de site van Tour & Taxis in Brussel. “Je wordt opgeleid om wilde planten te herkennen, zodat je weet welke eetbaar zijn en welke je voor kwaaltjes kan gebruiken. Na de cursus wordt van je verwacht dat je de opgedane kennis inzet als gids.” En ze gaat verder, alsof ze de kunst onder de knie heeft om verschillende levens tegelijkertijd te leven: “Maar ik volg ook een lerarenopleiding, ik geef zelf ook al les en sinds kort heb ik een moestuintje in Brussel dat liefde en aandacht vraagt.”
Geheel conform haar ondernemende natuur combineerde ze haar studie blokfluit – die ze vorig jaar met succes afrondde – met de opleiding Live Electronics. Een beslissing die Kim Delcour, haar docent aan de Kunstacademie August De Boeck in Asse waarschijnlijk doet glunderen: “Hij was nooit alleen maar met oude muziek bezig, maar net zo goed met folk en experimentelere zaken. Hij heeft voor mij de mogelijkheden van de blokfluit wijd opengetrokken.” En dat is exact hetzelfde wat De Sadeleer vandaag voor zichzelf doet. Jong geleerd is dus ‘oud’ (of toch al iets minder jong) gedaan. “De live electronics zijn een uitbreiding van mijn blokfluit. Het interesseerde me in de eerste plaats om verder te studeren met mijn instrument, om me er nog uitgebreider in te verdiepen, maar tegelijkertijd wou ik er een experimentelere weg mee inslaan. Ik kan nu op een heel andere manier te werk gaan, door bijvoorbeeld in functie van klanken te denken in plaats van enkel melodieën voorhanden te hebben. Maar ik concentreer me soms even goed uitsluitend op de elektronica. Dan maak ik tijdens een voorstelling bijvoorbeeld soundscapes waarmee de andere muzikanten dan in dialoog treden. De opleiding vergroot niet alleen de mogelijkheden van mijn blokfluit, maar mijn mogelijkheden tout court.”
(Tussen) vooroordelen en ambitie
Ergens in dat drukke schema speelt De Sadeleer dit jaar eveneens haar bachelorproef Live Electronics. Vorig jaar was ze tijdens de lockdown nog in volle voorbereiding voor haar masterproef blokfluit. “Ik heb toen geoefend, geoefend, geoefend. Doordat al die tijd plots vrijkwam, heb ik me er echt in kunnen vastbijten. Toch was dat ook niet de meest motiverende periode – heel hard werken zonder dat directe contact met andere mensen, dat was raar. Maar ik ben wel blij dat ik mijn examen heb kunnen afleggen en dat we in de zomer nog een concert met Delle Donne Consort hebben kunnen spelen.” Delle Donne Consort is het ensemble dat ze samen met drie andere blokfluitistes oprichtte in 2020, om samen polyfone muziek op consortfluiten te brengen. “We zijn toen gestart met enkele concertprogramma’s die we ondertussen al kritisch herbekijken”, licht de Sadeleer toe. “We zijn nog op zoek naar hoe we onszelf in die oudemuzieksector willen positioneren en waarop we ons naast polyfonie nog kunnen toeleggen. Zo stellen we momenteel een barokprogramma samen maar net zo goed een hedendaags repertoire met stukken specifiek voor ons gecomponeerd. We experimenteerden uiteraard ook al wel eens met live electronics in onze programma’s.” Al die haakjes werpt ze uit om de blokfluit uit haar niche te halen. Maar om een nieuw publiek aan te spreken, moet er tegen flink wat vooroordelen worden opgebokst. “Als ik in het dagelijkse leven aan mensen vertel dat ik blokfluitiste ben, dan kunnen ze zich daar weinig bij voorstellen, omdat ze meteen denken aan de pedagogische sopraanblokfluit van de muzieklessen in het middelbaar.”
Een cliché dat ze graag countert door de blokfluit te laten horen – tenminste als de gelegenheid er zich toe leent – en dan het liefst ineens in al haar facetten: van virtuose concerto’s tot hedendaagse muziek. “Voortaan kan ik ook deze concertopname laten zien”, lacht ze enthousiast. De ambitie van De Sadeleer is dan ook groot. Het grote publiek winnen voor de blokfluit is één ding. Haar zoektocht naar hoe datzelfde publiek te bewegen tot een groter engagement dan enkel te luisteren naar mooie muziek, is een tweede streven. “Ik stel mezelf voortdurend de vraag: Hoe kan ik die kwaliteit bieden waar ik zo voor heb gestudeerd en tegelijkertijd het publiek ontroeren met wat ik speel?” Ze droomt hardop als ze zegt dat ze dan ook graag enkele voorstellingen zou maken met beeldende kunstenaars. “Ik ben nieuwsgierig naar wat zo’n cross-over kan betekenen, goed wetende wat voor een evenwichtsoefening het is om beide disciplines op dat moment een gelijkwaardige stem te geven.”
Het element aarde
Voor het zover is, kan u haar in AMUZ aan het werk horen met een programma dat de blokfluit toont in haar verschillende vormen en klanken: een sopranino, twee altblokfluiten, een tenor- en een basblokfluit. Waar de blokfluit in het begin virtuoos klinkt bij de sonate van Louis Detri, zal ze zich op het einde van de concertopname van haar pittige kant laten zien, met Laura van Jacob van Eyck. Het grootste contrast levert ze met de compositie Breaking the routine, waarmee De Sadeleer het statement maakt dat blokfluit en live electronics wel degelijk een goede combinatie kunnen zijn.
U kan op de concertopname trouwens een “gezond gestresseerde” Lieve De Sadeleer aan het werk zien. Samen met luitist Giulio Quirici, die ze kent via zijn vrouw Isabel Favilla, tevens een blokfluitiste. Favilla leerde ze kennen toen ze beiden waren gevraagd voor een voorstelling van P.A.R.T.S.: Somnia. Die werd gespeeld in het park rond het kasteel van Gaasbeek en was een project van de laatstejaarsstudenten van de dansschool opgericht door Anne Teresa De Keersmaeker. “Wij moesten als muzikanten het publiek rondleiden en gidsen door het bos en de verschillende dansrituelen die zich her en der afspeelden. De voorstelling was gebaseerd op een tekst van Johannes Kepler en A midsummer night’s dream van Shakespeare. En hoewel die voorstelling best wel lang duurde, had ze iets enorm betoverends, waardoor ik compleet in het verhaal was ondergedompeld. De voorstelling eindigde toen het allang donker was, rond een kampvuur waar wij musiceerden. Een heel speciale sfeer, magisch eigenlijk.” Een voorstelling die haar inderdaad op het lijf geschreven lijkt: het bos en de nachtelijke hemel als achtergrond, de verschillende disciplines – tekst, dans en muziek – die samen één geheel vormen en uiteindelijk zelfs versmelten met die bosrijke omgeving …
Een voorkeur die misschien ook prijsgeeft hoe De Sadeleer haar altijd drukke hoofd (en leven) onder controle kan houden: door te aarden. Dat doet ze enerzijds al door te creëren – iets van a tot z in elkaar steken, een kledingstuk of een eigen compositie. Maar anderzijds ook letterlijk, door de natuur op te zoeken, haar handen in de grond te steken en af te stemmen op het levensritme van ontkiemen en verdorren. Het is door te aarden dat ze vuur kan vatten. En met haar twee voeten stevig op de grond, dient ze enkel nog uit te zoeken hoe ze zich moet afzetten. En dan zou ze wel eens vertrokken kunnen zijn.
Julie Hendrickx
