Véronique Gens staat alweer een boeiend najaar te wachten. De komende maanden zingt ze op verschillende Europese podia, zoals in de Parijse Opéra Comique, in de productie La fille de Madame Angot van Charles Lecocq. In het Venetiaanse operahuis La Fenice vertolkt ze de rol van Giulietta in Gounods Les contes d’Hoffmann. In oktober komt ze samen met pianist James Baillieu naar Antwerpen voor een recital met Franse liederen van Reynaldo Hahn, Henri Duparc, Ernest Chausson, Charles Gounod, Gabriel Fauré en Edmond de Polignac.
De centrale figuur in uw recital is Reynaldo Hahn, een componist wiens werk minder vaak wordt uitgevoerd. Waarom zingt u net wel zijn muziek?
Hahn is echt een van mijn lievelingscomponisten. Hij werd lang onderschat, vergeten en zelfs buitengesloten om historische redenen (hij was enkele jaren de partner van auteur Marcel Proust), maar volgens mij verdient hij absoluut een plaats in de Parnassus van de Franse componisten. Hij heeft zoveel geschreven dat net dat tikkeltje anders is. Zijn werken zijn charmant en tegelijk diepgaand; ze zijn zowel licht, triest als vrolijk. Hahn heeft een formidabel oeuvre aan liederen. Vergelijk bijvoorbeeld een lied als Néère uit de Études latines (1900) met liederen als Les cygnes (1892) of Trois jours de vendanges (1891) op poëzie van Paul Verlaine uit Vingt mélodies, je zou haast denken dat het werken van twee verschillende componisten zijn. Hahn blijft in de schaduw staan van bv. Gounod of Duparc, maar zijn volledige oeuvre is gevarieerd en fascinerend. Ik ijver er dus voor dat zijn werken op de concertprogramma’s staan. Ik breng graag een recital waar mensen vertrouwde muziek kunnen horen, maar ook onbekende liederen, zodat ze het gevoel hebben dat ze iets nieuws hebben leren kennen wanneer ze naar huis gaan. En dan hoop ik dat ze thuis nog werk van Reynaldo Hahn zullen beluisteren! Ik wil ook de idee uit de wereld helpen dat Franse muziek alleen maar complex en voor ingewijden zou zijn, want deze muziek is werkelijk geschikt voor iedereen.
Hahns liederen vormen ook een groot contrast met het Duitse liedrepertoire, dat wel vaak te horen is in recitals.
Franse liederen, en dus ook die van Hahn, vallen op door hun melancholische karakter. Typisch is dat ze nooit brutaal zijn, zoals je soms hoort in de Duitse liederen van Franz Schubert of Hugo Wolf, waar alles vaak vreselijk en dramatisch is. De Franse ‘mélodie’ heeft dat niet. Ja, ze is vaak triest en melancholisch, maar de melancholie heeft een soort van zachtheid, is nooit gewelddadig. Er blijft een positief gevoel hangen – ‘on a mal, mais ça fait du bien’. Dat heeft ook te maken met de gedichten van de grote Franse dichters als Paul Verlaine en Théophile Gautier, ze schreeuwen de pijn nooit uit, er is altijd een terughoudendheid, een soort genoegen om pijn te hebben, maar ook een vreugde, gelukzaligheid, of lichtheid die wordt overgebracht. De liederen en gedichten bieden troost voor de harde wereld waarin we ons vandaag bevinden. De teksten zijn beeldrijk en transporteren ons naar andere oorden.
Een andere onbekende op het programma is Edmond de Polignac.
Opnieuw past deze keuze in mijn voornemen om de grote variatie in de Franse liedcultuur te belichten. Het gedicht voor zijn gelijknamige lied, Lamento van Théophile Gautier, werd door Hector Berlioz gebruikt voor zijn Au cimetière uit Les nuits d’été. Dat laatste heb ik al vaak uitgevoerd, dus het is fijn om de tekst eens op andere muziek te zingen. Het toont aan hoe componisten eenzelfde tekst totaal anders kunnen interpreteren. Ooit wil ik een recital zingen met verschillende muzikale interpretaties van één tekst – dat zou een boeiende uitdaging zijn! Trouwens, ik vind het fijn dat jullie in AMUZ de teksten in het programmaboek plaatsen, met de bijbehorende vertaling. Op die manier kan de luisteraar steeds aandachtig volgen en de volledige boodschap van tekst en muziek begrijpen. Want alle gedichten zijn parels van de beste Franse auteurs.
—
Véronique Gens wordt begeleid door de Britse pianist James Baillieu, die al heeft samengewerkt met zangers als Benjamin Appl, Ian Bostridge, Lise Davidsen, Dame Kiri Te Kanawa en Pretty Yende. Hij speelt in de belangrijkste concertzalen voor klassieke muziek. Voor de Londense Wigmore Hall cureert Baillieu zijn eigen concertreeks met focus op het liedrepertoire. Hij is eveneens verantwoordelijk voor het liedprogramma in het Atelier Lyrique van de Verbier Festival Academy. In juli werd hij officieel aangesteld als Senior Professor Ensemble Piano aan de Royal Academy of Music in Londen.
